Юма чӑваш ӳнерҫин ӗҫӗ илемлӗ сӑнарлӑ йӑлана кӗнӗ космогони шухӑшӗсене чӑвашла ӑнлантарнине кӑтартать. Ӗҫӗн тӗп концепцине чӑваш культуришӗн архетиплӑ антропоморфлӑ тӑванлӑх символӗ пек йывӑҫ сӑнарӗ тӑвать. Этнографи ҫӑлкуҫӗсенче, ҫав шутра юрӑ тата юмах фольклор те, йывӑҫ (ансӑр пӗлтерӗшпе - киремет) тӑвансен сӑнарӗсемпе ҫыхӑннӑ - шӑллӑмӑн, аннен, аттен е савнин, ҫакӑ ҫут ҫанталӑкпа этем хушшинчи тарӑн ҫыхӑнӑвӗ чӑвашсен йӑлана кӗнӗ тӗнче картининчепалӑрса тӑрать. Чаршавӑн курӑмлӑ йышӑнӑвӗ йывӑҫпа ҫын кун-ҫулӗн пӗрлӗхӗн идейине актуализацилет, текст урлӑ каласа пирпе пӗрлештернӗ элемент пулать. Йывӑҫ морфологийӗ (вулли ҫӗр тӗнчи, туратсем ҫӳлти тӗнче, тымарсемхтоникӑллӑ сфера пек) йӑлана кӗнӗ пурӑнмалли ҫурт-йӗре йӗркелекен уҫлӑх, этем ӳчӗ тата ял тӑрӑхӗ ҫине проектлакан универсаллӑ модель пек тухать.