Татьяна Пуховская
Шупашкарта ҫуралнӑ. Ташӑҫӑ тата ҫыхӑну импровизаци вӗрентекенӗ, ташӑ тӗпчевҫи. Хореограф тата хальхи ташӑпа перформанс сферинчи проектсене пурнӑҫлакан. Соматика практики. «Хальхи ташӑ Пӗлӗт институчӗн» никӗслевҫи тата кураторӗ. Мӗн ачаран тӗрлӗ стильпе ташланӑ, ҫамрӑк чухне урамри ташӑ коллективне йӗркелесе ертсе пынӑ. Пӗрремӗш пӗлӗвӗпе-архитектор, 2013 ҫултанпа хальхи ташӑпа тата перформанспа ӗҫлет. Ҫавӑн пекех ҫынсемпе тарӑнрах ӗҫлеме психологи пӗлӗвӗ илнӗ. 2015 ҫула яхӑн Чулхулара пурӑннӑ, вырӑнти культура институчӗсемпе тата хальхи искусствӑн вырӑнти уйӗпе килӗштерсе темиҫе проект тунӑ. 2020 ҫултанпа Шупашкарта пурӑнать.
«Вӑрманта нимӗн те пулмарӗ»
перформанс, инсталляци, 2025
Курав уҫӑлнӑ вӑхӑтра Абашево клуб-музейӗнче ташша чӗрӗ калани-вӑрман тата ун ӑшӗнчи пулӑмӑн масштабӗ ҫинчен калакан истори. Пӗрре пӑхсан, вӑрманта чӑнах та нимӗн те пулса иртмест. Анчах тинкеререх пӑхсан, пурте хӑйӗн пысӑк ҫаврӑмӗсене кура сывлать, ӳсет, пурӑнать е шанса каять. Пулӑм-ши ку — ҫутӑ пайӑрки ӳкнӗ, йывӑҫ ӳкнӗ, хунав шӑтнӑ е ҫумӑр кӑмпи ҫурӑлнӑ, тен, пӗр-пӗринченех ҫулҫӑсем тӑкӑннӑ е пушар тухнӑ? Пулӑм тесе мӗн тата мӗнле палӑртаҫҫӗ? Татьяна ташӑпа тытайми анлӑш пек усӑ курать, унта та хускану тӗрлӗ калӑпӑшлӑ-мӗн хускану шутланать ӗнтӗ, мӗн ҫук? Сывлани, чӗре тапни, читлӗх пӗтни — мӗн вӑл пулӑм? Ӳнерҫе ташланӑ чухне тулашӗнчен пӑхсан ҫӳхе сеткӑпа картланӑ-уйӑх хушши палаткӑсенче пурӑнакан «Стоянка» резиденцие хутшӑнакансем пекех Рыкша юханшывӗн экосистеминчен уҫӑлакан ҫиҫӗм сассипе ҫеҫ уйӑрнӑ. Сетка курӑмлӑ йышӑнӑва пӑсать-мӗлкесем тӑвать, ташша ҫӗнӗ сӗмсем туянма парать, хӑратать те, кӑсӑклантарать те.  Татьяна вӑрман сӑнарӗсенчен пистерекен контактлӑ импровизаци мелӗсемпе усӑ курса ӳнерҫӗ арҫури кӗлеткине те тинкерме сӗнет. Легендӑсем каланӑ тӑрӑх, ҫывӑх ҫыннисем вӑрмана илсе кӗрсе вӗлернӗ ҫынсен (чирлисен, ватӑсен, мӗскӗнсен) чунӗсем арҫури пулса тӑнӑ, ӗлӗк ҫакӑ анлӑ сарӑлнӑ йӑла пулнӑ. Арҫури саккунсӑр ача пулма пултарнӑ, ӑна вӑрманта качча кайман хӗр, унӑн амӑшӗ, вилме хӑварнӑ. Арҫурие кирек мӗнле пытарман ҫын та, унӑн виллисене ҫӗре кӗртменскер, ҫаврӑнма пултарнӑ. «Арҫури-вилнисемпе ӑс илменнисен чунӗсем  (кĕл тутармасăр çапса пăрахнă çынсен чонĕсем)». Ӳнерҫӗне  чикӗри ҫак сӑнар интереслентерет-ни вилнӗ ҫын, ни ҫын, ни арҫын, ни хӗрарӑм, ни тискер кайӑк. Ӑна никам та курман, анчах ун ҫинчен пурте пӗлеҫҫӗ, вӗсене ачасене хӑратаҫҫӗ. «Эпӗ ун ҫинчен яланах илтнӗ, анчах «Стоянкӑра» эпӗ ӑна ӳтпе туйса илтӗм. Маншӑн арҫури пек хусканупа ташӑ — нимӗн те пулса иртмен пек тухса ҫухалать», — тет Татьяна.