Оля Махно
Ӳнерҫӗ, куратор, ҫыравҫӑ. Оля Мускаври "Хальхи ӳнер" хальхи ӳнер шкулӗн (2022) тата Британин "Иллюстраци" аслă дизайн шкулӗн (2023)программисенчен вӗренсе тухнӑ. Трансмеди куҫарӑвӗн теми ҫийӗн диссертаци тӗпчевӗнче тата темиҫе ӑслӑлӑх статйинче ĕҫленӗ, литература журналӗсен яланхи авторĕ, Сеченов ячĕллĕпӗрремӗш Мускав патшалӑх медицина университетӗнче курӑмлӑ ҫыхӑну тата Британин аслӑ дизайн шкулĕн вӗрентекенӗ. Тӗрлӗ ӑстасем патĕнче живопись, перформанс, видеоарта вӗреннĕ, час-часах семинарсен тата артист talk хутшӑнаканĕ. Май пулнă таран калӑпӑшлӑ каларӑш тăвас тĕллевпе практикӑра медиум гибричесемпе усӑ курать. Тӗп тема - вӑхӑтсӑрлӑх уҫлӑх, пӗр хыпаланмасӑр, ыратусăр (айккинчен пӑхнă евĕр)хӑй хыҫҫӑн, çынсем, пулăмсем, япаласем хыççăн сăнасси. Тема çине ним тума пӗлменлĕ пăхма май çук чухне ку уйрӑмах пӗлтерӗшлӗ. Пусмӑр, тӗнче черченлӗхӗ ҫынна та, аскеза та, хӑранине те, чӗмсӗрлӗхпе кӗтни те, эмпати, суран, асра тытнипеуйрӑм ӑс-тӑн, халап е ирӗк те – автора тӗрӗс сӑмахсем те, материалсем те виҫеллӗ суйласа илни паха. Хальлӗхе Оля Махно – "Фабрика мастерскойӗсем"программӑпа "Фабрика" ЦТИ резиденчӗ (Мускав). Cube персоналлӑ куравсен авторӗ. Moscow, ЦТИ "Фабрика", " Шурăаллейӑсенче", "Хӑйӑр ҫинче"галерейӑсенче "Соль"," Ростокино " тата ытти. Вlazar тата"Контур", профессиллӗ ярмӑрккӑсен хутшăнаканĕ, ҫавӑн пекех ушкӑн куравӗсен (Гулаг историйӗн музейӗ, ART4, a-s-t-r-a gallery, 11.12, gallery и др.) тата резиденцисен (Сортавала, Montemero Испанире, Ереванри Pause/рlay, Кенири Art Can Help тата ыт. те).
«Юханшыв ӑҫталла юхать»
инсталляци, 2024
инсталляци, 2024
«Юханшыв ӑçталла юхать» инсталляцинче Оля Махно пурлӑх вырӑнӗ тӑвать,
эфемерлисем те кӑткӑсра пӗр-пӗринпехӗресленнине кӑтартать. Инсталлацин тӗпэлеменчӗпе шыв сӑнарӗсем пулаҫҫӗ – тӑрӑ, анчахпӗтӗмпех витӗр тухакан архивсем мар, унта тупнӑяпаласем выртаҫҫӗ. Махно шывпа ӗҫлет парадоксла сыхласа хӑварни: мӗн путнине, пӗр вӑхӑтраххӳтӗленӗ те, халлӗ те вӑраххӑн улшӑннинепӗлтерет. Ӳнерçӗ мифологилле Лета – юханшывенне ҫаврӑнать
авалхи грексен йӑлинчи манӑҫусем. Анчах та Махно интерпретацийӗнче юханшыв асран тухмипулса пырать, ӑна хӑйӗн тарӑнӑшӗнче мӗн чухлӗупракан, пӑр пурне те консервланӑ пекех, мӗниккен ун айӗнче хӗллехи вӑхӑтра. Ку вӑл йӑланакӗнӗ символсене тепӗр хут аса илни упрасахӑварассишӗн вилӗмпе манӑҫу аса-илӳ те этемӗнтарӑнлӑхне кӑтартать, пурлӑх тӗнчинче хӑварнисем йӗрсем урлӑвилӗмсӗрлӗх кирлине пӗлтерет. Куракан юханшывуҫлӑха путма йыхравлаҫҫӗ, унӑн пайӗ пулса тӑма, тӗпчес путнӑ объектсене, ҫапла майпа коллективлӑ аса-илӳактӗнче хутшӑнса.
эфемерлисем те кӑткӑсра пӗр-пӗринпехӗресленнине кӑтартать. Инсталлацин тӗпэлеменчӗпе шыв сӑнарӗсем пулаҫҫӗ – тӑрӑ, анчахпӗтӗмпех витӗр тухакан архивсем мар, унта тупнӑяпаласем выртаҫҫӗ. Махно шывпа ӗҫлет парадоксла сыхласа хӑварни: мӗн путнине, пӗр вӑхӑтраххӳтӗленӗ те, халлӗ те вӑраххӑн улшӑннинепӗлтерет. Ӳнерçӗ мифологилле Лета – юханшывенне ҫаврӑнать
авалхи грексен йӑлинчи манӑҫусем. Анчах та Махно интерпретацийӗнче юханшыв асран тухмипулса пырать, ӑна хӑйӗн тарӑнӑшӗнче мӗн чухлӗупракан, пӑр пурне те консервланӑ пекех, мӗниккен ун айӗнче хӗллехи вӑхӑтра. Ку вӑл йӑланакӗнӗ символсене тепӗр хут аса илни упрасахӑварассишӗн вилӗмпе манӑҫу аса-илӳ те этемӗнтарӑнлӑхне кӑтартать, пурлӑх тӗнчинче хӑварнисем йӗрсем урлӑвилӗмсӗрлӗх кирлине пӗлтерет. Куракан юханшывуҫлӑха путма йыхравлаҫҫӗ, унӑн пайӗ пулса тӑма, тӗпчес путнӑ объектсене, ҫапла майпа коллективлӑ аса-илӳактӗнче хутшӑнса.
«Тен, тепĕр хут?»
тоталлă инсталляци, 2023
тоталлă инсталляци, 2023
Ӗҫ камӑнлӑхпа ютшӑну диалектикине пырса тивекен сăнарлă ҫурт/хваттер лаптӑкне кăтартать. Айккинчен ҫакнӑ стенасем стабильлӗ курӑнаҫҫӗ, анчах уҫлӑха кӗрсен стенасем куҫӑм импульсӗсем ҫине хуравласа чӗтренсе чӳхенме тытӑнаҫҫӗ. Йӑлана кӗнĕ кил-ҫуртӑн пӗчченлӗхпе çăлăнупаракан хÿтлĕх функцийӗсем кунта деконструкцисене лекеҫҫӗ. Кӗтнĕ ҫирӗплӗх вырӑнне куракан черченкĕн вӑрттӑнлӑхсӑр тытӑмĕпе тӗл пулать. Интерьер клиника эстетикине майӗпен уҫса парать: стерильлӗ шурӑ ҫийсем медицина хатӗрӗсемпе, ача-пӑча сĕиел-пуканĕпе тата унчченхи пурӑнакансен артефакчӗсемпе кӳршӗллӗ − вӗсем пулнине ҫырса хӑварнӑ япаласем палăртаççĕ. Проект кил шыравӗн ҫутҫанталӑкӗ пирки ыйтусем лартать: мӗн чухлӗ куҫӑм кирлӗ ӑна тупмашкӑн? Мӗнле хак харпӑр хӑй валли вырӑн тунӑшӑн тӳлеме тивет? Мӗнле наративсем ҫухалаҫҫех ҫак процесра-и? Ӗҫ ӳт метафори пекӗҫлет − ҫурт этем ӳчӗн аналогӗ пулать: витерекен, трансформациленӗскер, асаилӳсемпе тулнăскер. Ку яланлӑх, хӑш чух иртнипе ырми-канми пӗрле пурӑннине эпир астӑвӑм тетпӗр те.
«Intermezzo»
видеоинсталляци, 2021
видеоинсталляци, 2021
1950-мӗш ҫулсенчи винтаж трельяжӗн варрине художник мастерскойӗнчи чӳречесене трансляцилекен видеоряд кăтартакан экран вырнаçтарнă. Каҫхи "сенкер сехете" ÿкерсе илнӗ −чӑнлӑх чиккисем лӳчӗркенме пуҫланакан сӗмӗлӗн ҫав уйрӑм самантне. Трельяж патне ҫывхарнӑ чух куракан тӗлӗнмелли оптика эффекчӗ тупать: айккинчи тӗкӗрлĕ секцисенче шалти тата хамӑр видеопроекцисем куҫ хывнисем пулаççĕ. Ҫак курӑмлӑ синтез уҫлӑх-вӑхӑчĕ шунă пек эффекттӑвать, сӑнакана вырӑнтан вырӑна ачалӑхри аса илӳсене путарса ӑс-тӑнӑн уйрӑм ӗнтрӗклӗ тӑрӑмне улӑштарнине ҫывӑххăн куçарать. Видеорядра майӗпен улшӑнни палӑрать: хӗвел ҫути ҫуталнӑ вӑхӑтра тӗп чӳрече тулашӗнчи пейзажа тимлет, ҫапах каҫ сӗмӗ ҫапсан куҫкӗски ҫийӗ кураканăн хӑй кӗлеткине уҫӑрах сӑнлама пуҫлать. Ҫак курӑмлӑ куҫӑм тӗнче тулашӗнчи сисӗмрен шалти рефлекси патне хускалнине символлать.
Сасӑсем
Яланхи ҫуртсӑр ҫынсем пуҫтарнӑ 170 яхӑн керамика тата тупнӑ япаласенчен тӑракан сасӑ инсталляцийӗ. Ҫак объектсем «вырӑн астӑвӑмне» йӗркелеҫҫӗ, тӗрлӗ географи вырӑнсӗнчен – авторӑн харпӑр япалисенчен пуҫласа проекта хутшӑнакансен темиҫе ӑрӑвӗнчи ҫуртсенчи япаласем таранах-пулаҫҫӗ. Инсталляци материал артефакчӗсемпе асаилӳсем хушшинчи ҫыхӑнӑва тӗпчет, вӗсем уҫлӑхра локализациленӗ пулсан та ҫын асӗнче пайланнӑ.
Сасӑсем
Яланхи ҫуртсӑр ҫынсем пуҫтарнӑ 170 яхӑн керамика тата тупнӑ япаласенчен тӑракан сасӑ инсталляцийӗ. Ҫак объектсем «вырӑн астӑвӑмне» йӗркелеҫҫӗ, тӗрлӗ географи вырӑнсӗнчен – авторӑн харпӑр япалисенчен пуҫласа проекта хутшӑнакансен темиҫе ӑрӑвӗнчи ҫуртсенчи япаласем таранах-пулаҫҫӗ. Инсталляци материал артефакчӗсемпе асаилӳсем хушшинчи ҫыхӑнӑва тӗпчет, вӗсем уҫлӑхра локализациленӗ пулсан та ҫын асӗнче пайланнӑ.
