Саша Грач
Саша Грач (Александра Николаева) 1990 ҫулта Шупашкар хулинче ҫуралнӑ. И. Н. Ульянов ячӗллӗ ЧПУн филологи факультетне 2013 ҫулта пӗтернӗ. 2014 ҫултанпа "Кавардак" ача-пӑча арт-резиденцийӗнче мастерскойсем ертсе пынӑ (ҫуллахи лагерь пулнӑ Никола-Кахал, Калуга облаҫӗ). 2016 ҫулта ЧГХМРА Вырӑс тата ют ҫӗршыв ӳнер пайӗнче ӑслӑлӑх ӗҫченӗ пулса ӗҫленӗ(Шупашкар Хули, Константин Ивановӑн, 4). Хусанти "Юланутҫӑ" тӗнчери пичет графикин биенналӗнче хутшӑннӑ (2014, 2016). Поэзи фестивалӗсенче хутшӑннӑ: "Сасӑсем" Шупашкарта (2013, 2016), "Ҫу уйӑхӗн 11-мӗшӗ ҫӗнӗ поэтсен фестивалӗ" Санкт-Петербургра (2014), "Чӗрӗ" проектра Рязаньте (пӗрлехи поэзи каҫӗ Гриша Галкин сӑвӑҫпа, 2016). Сӑвӑсем "Ҫурма Тон", "Вулав залӗ" тата ытти сайтсенче пичетленнӗ, полякла куҫарнӑ. 2018 ҫулта Ӳнер Критикин Лабораторинче вӗреннӗ (Мускав). “Термит. 1 № Илемлӗ критика бюллетенӗ” журналта публикаци,"Илемлӗ Журнал. Moscow Art Magazine " (Виктор Мизиано редакциленӗ). 2018 ҫулта Bilderbuchfestival резиденцире хутшӑнмалли конкурсра ҫӗнтернӗ , Ӳкерчӗклӗ кӗнеке фестивалӗ(Мюнхеберг). 2021-мӗш ҫулта Every person is an artist инсталляци тата перформансхатӗрленӗ. Every movement is a dance Александр Рудик хореографпа "Арт-коммуналка. Ерофеев тата ыттисем те" Коломнӑри резиденци валли.
"Кил ӑшши”
инсталляци, 2025
инсталляци, 2025
Хулан хальхи архитектура хутлӑхӗ историпе культура эткерлӗхне сыхласа хӑварас ҫивӗч ыйтупа тӗл пулать. Хӑш ҫуртсем чӑнах та сыхлав статусне тивӗҫ? Реставраци чӑнлӑхне мӗнле параметрсем палӑртаҫҫӗ? Ҫухатнӑ объекта ҫухатмасӑр унӑн историлле пӗлтерӗшне ҫӗнӗрен тума юрать-и? "Кил ӑшши"инсталляцийӗ ("Тепло дома") символла репрезентлакан тата ҫак проблематикӑнакритикӑлла ӑнланакан пурӑнмалли ҫурт-йӗр пулса тӑрать. Конструкцине йывӑҫран тунӑ, ОСБ плитисемпе витнӗ, тул енчен строительство каркасне чӑваш йывӑҫ ҫурчӗн йӑлана кӗнӗ фасадӑн цифра ӳкерчӗклӗ сеткипе витнӗ: пӗрене стенасенеэрешлӗ хашакисемпе витнӗ. Ҫак курӑмлӑ мелдекоративлӑ сетка хыҫҫӑн практикӑна сӑнлакан историлле сӑн-сӑпат, чӑннине чӑн ҫухатни пытанакан архитектура объектне пӗлтерет. Инсталлацин шалти лаптӑкӗ 1990-мӗш ҫулсен вӗҫӗнчи - 2000-мӗш ҫулсен пуҫламӑшӗнчи пурнӑҫ атмосферине ҫӗнӗрен тӑвать . Пӗр стени ҫине ҫӳлӗк вырнаҫтарнӑ, ӑна чӑваш ҫурчӗн чӑн-чӑн эрешлӗ хашакӗнчен пуҫтарнӑ; унта ГЭС-2 культура ҫурчӗн библиотекинчи хальхи ӳнер кӑларӑмӗсене тӑратнӑ (Мускав). Тепӗр стенине ҫемьери сӑн ӳкерчӗксемпе пӗлтерӗшлӗ япаласем ҫинчен харпӑр аса илӳсем валли уйӑрнӑ, килен-каяна харпӑр историсем хӑварма май пур. Инсталлацин виҫҫӗмӗш енӗ Саша Грач чӑваш ӳнерҫин асламӑшне халалланӑ илемлӗ композицине кӑтартать, унӑн сӑмахӗнчен проект ятне те илнӗ. Ҫырнисен пӗрлешӗвӗ унӑн ашшӗ ӑсталанӑ текстсен, йывӑҫ скульптурӑсен ӳнерҫин, асанне практикине аса илтерекен пир кӗпене те пир тӗртнине, йӑхсем хушшинчи несӗллӗх ҫинчен нумай хутлӑ илемлӗх каларӑшне йӗркелет: асанне пир тӗртнӗ, ун пеккисене унӑн ывӑлӗ живопиҫ тума усӑ курнӑ, мӑнукӗ ҫак йӗре малалла тӑсать, сӑвӑсене хут ҫине "ҫирӗплетет".
